ທີມງານໂທລະພາບ, ວິທະຍຸ ແລະ ໜັງສືພິມ ຈາກສູນໂຄສະນາຂ່າວສານການສຶກສາ ແລະ ກິລາ ຂອງກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໂດຍໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກລັດຖະບານອົດສະຕຣາລີ ຜ່ານແຜນງານບິຄວາ ໄດ້ອອກອາກາດ ສາລະຄະດີຄູົວແບບ ຕອນທີ 5. ທີ່ໄດ້ເລົ່າເລື່ອງຂອງຄູສອນທີ່ໂຮງຮຽນຂອງລັດແຫ່ງໜຶ່ງທີ່ມາຈາກບ້ານຢູ່ເຂດຫ່າງໄກໃນແຂວງຜົ້ງສາລີ ທີ່ເປັນແຮງບັນດານໃຈແກ່ຄູທ່ານອື່ນໄດ້ ນັ້ນກໍ່ຄື: ຄູ ສຸກສະຫວັນ ລາວລີ. ລາວເປັນຄົນຊົນເຜົ່າພູນ້ອຍ ແລະ ສອນນັກຮຽນທີ່ເປັນຊົນເຜົ່າອາຄາທີ່ຍັງບໍ່ທັນເກັ່ງພາສາລາວ. ໃນສາລະຄະດີນີ້, ຄູສຸກສະຫວັນ ໄດ້ອະທິບາຍວິທີການຂອງລາວເພື່ອຮັບປະກັນວ່າ ນັກຮຽນຂອງລາວສາມາດມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ຄວາມສຳຄັນຂອງພວກເຂົາໄດ້ປະກອບສ່ວນໃນກິດຈະກໍາການຮຽນຮູ້ທັງໝົດ, ວິທີການທີ່ລາວຮ່ວມມືກັບຄູທ່ານອື່ນ ແລະ ການປະສານງານກັບຊຸມຊົນ ແລະ ພໍ່ແມ່ນັກຮຽນ.
ປະເທດລາວເປັນປະເທດທີ່ອຸດົມສົມບູນທາງດ້ານວັດທະນະທໍາ ແລະ ພາສາຊົນເຜົ່າ, ມີ 4 ກຸ່ມໝວດພາສາຫຼັກ ແລະ ມີຫຼາຍກວ່າ 50 ພາສາເວົ້າ. ພາສາແມ່ຂອງຄົນລາວ 40 ສ່ວນຮ້ອຍແມ່ນພາສາອື່ນ. ພາສາລາວແມ່ນພາສາຫຼັກທີ່ໃຊ້ໃນໂຮງຮຽນ. ແຕ່ຖ້າຫາກເດັກບໍ່ເວົ້າພາສາລາວໃນຄອບຄົວເດັກຈະພົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນເວລາເຂົ້າຮຽນ.
ຄູ ສຸກສະຫວັນ ໄດ້ອະທິບາຍວ່າ “ໂຮງຮຽນແມ່ນຕັ້ງຢູ່ເຂດຫ່າງໄກ ແລະ ວັດທະນະທຳຂອງຊົນເຜົ່າອາຄາ ແມ່ນມີເອກະລັກທີ່ແຕກຕ່າງຈາກຊົນເຜົ່າຂອງຂ້າພະເຈົ້າ, ຊົນເຜົ່າພູນ້ອຍ. ໂຮງຮຽນແມ່ນຢູ່ໄກຈາກບ້ານຂ້າພະເຈົ້າຫຼາຍ; ຂ້າພະເຈົ້າສາມາດກັບມາເຮືອນໄດ້ໃນທ້າຍອາທິດເທົ່ານັ້ນ. ການສອນຢູ່ໂຮງຮຽນທີ່ມີນັກຮຽນຊົນເຜົ່າຫຼາຍອາດເປັນສິ່ງທ້າທາຍໃນການສອນຂອງຄູ. ຢູ່ເຮືອນ ນັກຮຽນແມ່ນເວົ້າພາສາອາຄາ ແລະ ເມື່ອເຂົາເຈົ້າເບິ່ງໂທລະພາບ, ກໍອາດເບິ່ງຊ່ອງເພື່ອນບ້ານ. ຍ້ອນເຫດຜົນຄືດັ່ງກ່າວ ນັກຮຽນເຂດບ້ານນີ້ ເມື່ອເຖິງເກນອາຍຸເຂົ້າຮຽນ ອາດຈະຍັງບໍ່ເຂົ້າໃຈພາສາລາວໄດ້ດີເທື່ອ.”
ຄູ ສຸກສະຫວັນ ມີຄວາມກະຕືລືລົ້ນ ແລະ ປະຕິບັດໜ້າທີ່ການສອນດ້ວຍຄວາມເອົາໃຈໃສ່. ລາວໄດ້ບອກວ່າ: “ພວກເຮົາບໍ່ສາມາດຍອມແພ້ໄດ້ເມື່ອເຮົາຕັດສິນໃຈເປັນຄູ. ຂ້າພະເຈົ້າແມ່ນຮັກເດັກນ້ອຍ ແລະ ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າການສອນເດັກນ້ອຍມີຄຸນຄ່າທີ່ສຸດ ແລະ ຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ສຶກດີທີ່ຈະສອນເຂົາເຈົ້າຄືກັບວ່າເຂົາເຈົ້າເປັນລູກຂອງຂ້າພະເຈົ້າເອງ.”
ຄູສຸກສະຫວັນ ໄດ້ຮຽນຮູ້ວິທີການປັບການສອນຂອງລາວ ເພື່ອຮັບປະກັນໃຫ້ນັກຮຽນທຸກຄົນເຂົ້າໃຈ, ມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ມີຄວາມກ້າວໜ້າໃນການຮຽນ. ລາວໄດ້ອະທິບາຍວ່າ “ຂ້າພະເຈົ້າໃຊ້ພາສາກາຍ ແລະ ຈະອະທິບາຍກິດຈະກຳສາມຫາສີ່ຄັ້ງ ເພື່ອໃຫ້ນັກຮຽນເຂົ້າໃຈ. ກ່ອນອື່ນ, ຈະອະທິບາຍເປັນພາສາອາຄາ, ຈາກນັ້ນເປັນພາສາລາວ.” ລາວຍັງໄດ້ບອກວິທີການສອນພາສາລາວໃຫ້ນັກຮຽນຂອງລາວວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າກະກຽມຊຸດຮູບພາບທີ່ຈະຊ່ວຍໃຫ້ນັກຮຽນຮຽນຮູ້ພາສາລາວ. ຂ້າພະເຈົ້າປະດິດບັດຮູບພາບດ້ວຍຕົນເອງ ເຊິ່ງໄດ້ຮັບແຮງຈູງໃຈຈາກປຶ້ມແບບຮຽນ ຫຼື ການຄົ້ນຄວ້າຊອກຮູບທາງອິນເຕີເນັດ. ຂ້າພະເຈົ້າຍັງໄດ້ໃຊ້ເຕັກນິກຈາກຫຼັກສູດພາສາລາວສະບັບປັບປຸງໃໝ່ ແລະ ບາງສ່ວນຈາກໂຄງການຝຶກເວົ້າພາສາລາວ. ບັນດາສື່ການສອນດັ່ງກ່າວແມ່ນມີປະໂຫຍດຫຼາຍ. ຂ້າພະເຈົ້າມັກເຕັກນິກ “ຟັງ ແລະ ປະຕິບັດ”. ຂ້າພະເຈົ້າຍັງໄດ້ນໍາໃຊ້ເຕັກນິກທີ່ໄດ້ແນະນຳໃນວິດີໂອສຳລັບການພັດທະນາຄູ ເພື່ອປະຕິບັດ ແລະ ກະກຽມບົດຮຽນຂອງຕົນເອງ”.
ຄູ ສຸກສະຫວັນ ໃຫ້ຄວາມສຳຄັນຕໍ່ການສະໜັບສະໜູນເພື່ອນທີ່ເປັນຄູສອນດ້ວຍກັນ ແລະ ຜູ້ເຮັດວຽກສຶກສານິເທດ ເພື່ອຊ່ວຍແກ້ໄຂສິ່ງທ້າທາຍທີ່ຄູອາດຈະປະເຊີນໃນການສອນ. “ຫ້ອງການສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາເມືອງ ຜົ້ງສາລີ ໄດ້ລົງມາຕິດຕາມເປັນປະຈຳ ແລະ ຈັດກອງປະຊຸມພາກຮຽນລະ 2 ຄັ້ງ ເພື່ອໃຫ້ຄູທຸກຄົນໄດ້ແລກປ່ຽນບົດຮຽນ. ຖ້າຄູຫາກປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃດໜຶ່ງ, ພວກເຮົາສາມາດຕິດຕໍ່ຫາເມືອງ ໂດຍຜ່ານກຸ່ມ ວັອດແອັບ ເພື່ອສອບຖາມ ແລ້ວ ຄູຝຶກຫຼັກແຫຼ່ງ ຫຼື ຄູຝຶກຂັ້ນແຂວງ ຈະໃຫ້ຄຳແນະນຳ. ຂ້າພະເຈົ້າເອງກໍຍັງໄດ້ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫຼືອແກ່ຄູຄົນອື່ນໆໃນໂຮງຮຽນ, ໂດຍສະເພາະ ເມື່ອເຂົາເຈົ້າຕ້ອງການສື່ສານກັບນັກຮຽນທີ່ເວົ້າພາສາອາຄາ ສຳລັບຂ້າພະເຈົ້າ ຮູ້ຈັກພາສາອາຄາ ໂດຍການຮຽນພາສາດ້ວຍຕົນເອງ.”
ຄູ ສຸກສະຫວັນ ເຊື່ອວ່າການສະໜັບສະໜູນຈາກຊຸມຊົນ ແລະ ພໍ່ແມ່ນັກຮຽນແມ່ນເປັນປັດໄຈສຳຄັນ ລາວໄດ້ບອກເຄັດລັບຂອງລາວເພື່ອໃຫ້ສາມາດປັບຕົວເຂົ້າກັບຊຸມຊົນຄື: “ຖ້າພໍ່ແມ່ບໍ່ໄວ້ວາງໃຈຄູ, ເຂົາເຈົ້າຈະບໍ່ສົ່ງລູກຂອງເຂົາເຈົ້າມາໂຮງຮຽນ. ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ປະສານກັບຜູ້ປົກຄອງ ແລະ ຊຸມຊົນເປັນປະຈຳ ເພື່ອອະທິບາຍຄວາມສຳຄັນຂອງການສຶກສາ ແລະ ແນະນຳວ່າຄວນສົ່ງລູກໄປໂຮງຮຽນທຸກໆມື້. ແຕ່ກ່ອນອື່ນໝົດ, ຂ້າພະເຈົ້າຕ້ອງສ້າງຄວາມໄວ້ວາງໃຈໃຫ້ພວກເຂົາຮັບຮູ້. ສະນັ້ນ, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ນຳໃຊ້ປະສົບການຈາກການສອນເພື່ອຮຽນຮູ້ວັດທະນະທຳ ແລະ ພາສາ ຈາກນັ້ນກໍ່ໄດ້ຮັບການຍອມຮັບຈາກຄົນໃນໝູ່ບ້ານ. ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ນໍາໃຊ້ເຕັກນິກການສອນຂອງຕົນເອງເພື່ອຮຽນຮູ້ພາສາອາຄາໄປນຳ; ຂ້າພະເຈົ້າຈະສະແດງຮູບພາບໃຫ້ພວກນັກຮຽນເບິ່ງ ຈາກນັ້ນເຂົາເຈົ້າຈະເວົ້າເປັນພາສາອາຄາ ແລ້ວຂ້າພະເຈົ້າກໍ່ຈະຈື່ໄວ້. ມັນບໍ່ຍາກທີ່ຈະປັບຕົວເຂົ້າກັບໂຮງຮຽນໃໝ່ ເພາະຂ້ອຍມີປະສົບການມາແລ້ວ ແລະ ພູມໃຈຫຼາຍທີ່ຕົນເອງສາມາດແນະນຳໃຫ້ພໍ່ແມ່ນັກຮຽນສົ່ງລູກມາເຂົ້າໂຮງຮຽນ!”
ຄູທ່ານນີ້ຍັງເປັນຄູຕົວແບບ ທີ່ເອົາໃຈໃສ່ສົ່ງເສີມວຽກງານບົດບາດຍິງ-ຊາຍ ລາວໄດ້ເລົ່າວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າຍັງຍິນດີທີ່ຈະສົ່ງເສີມ ຖ່າຍຖອດຂໍ້ຄວາມກ່ຽວກັບບົດບາດຍິງ-ຊາຍກັບຊຸມຊົນ. ມັນເປັນສິ່ງສໍາຄັນທີ່ຄວນຈະໃຫ້ທຸກຄົນຄຳນືງໃນໃຈຢູ່ສະເໝີ; ຕົວຢ່າງ: ໃນອະດີດ, ລູກໄພ້ບໍ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດໃຫ້ກິນເຂົ້າແລງຮ່ວມກັບຄອບຄົວ ແລະ ຜູ້ຍິງຕ້ອງເຮັດວຽກໜັກຫຼາຍ, ຂ້ອຍດີໃຈທີ່ສັງຄົມມີການປ່ຽນແປງໄປໃນທາງທີ່ດີຂຶ້ນບໍ່ຄືເກົ່າແລ້ວໃນມື້ນີ້.”
ຄູສອນທີ່ມີຄວາມກະຕືລືລົ້ນ ແລະ ມີສ່ວນຮ່ວມ ຄືກັບ ຄູ ສຸກສະຫວັນ ສາມາດປະກອບສ່ວນສ້າງຜົນສຳເລັດໃຫຍ່ຫຼວງຕໍ່ຄຸນນະພາບການສຶກສາ ແລະ ອະນາຄົດຂອງຄົນຮຸ່ນໃໝ່. ລາວເປັນແບບຢ່າງທີ່ສ້າງແຮງບັນດານໃຈໃຫ້ແກ່ຄູສອນຄົນອື່ນໆ. ລາວໄດ້ເວົ້າວ່າ: “ຂ້າພະເຈົ້າຂໍສົ່ງຂໍ້ຄວາມໄປເຖິງຄູສອນທ່ານອື່ນທີ່ກໍາລັງສອນນັກຮຽນມາຈາກຫຼາຍຊົນເຜົ່າ. ຈົ່ງຢ່າຍອມແພ້ກັບສິ່ງທ້າທາຍດ້ານພາສາ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມ. ຈົ່ງເຂັ້ມແຂງ, ຊ່ວຍເຫຼືອເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນ ແລະ ຊ່ວຍກັນແກ້ໄຂສິ່ງທ້າທາຍທີ່ປະເຊີນ, ຈຸດປະສົງກໍແມ່ນເພື່ອຜົນການຮຽນທີ່ດີຂຶ້ນຂອງນັກຮຽນທີ່ເປັນອະນາຄົດຂອງປະເທດເຮົາ.”
ເລື່ອງຂອງ ຄູ ສຸກສະຫວັນ ສາມາດຮັບຊົມໄດ້ທາງ ຊ່ອງຢູທູບ ວິດີໂອສຳລັບການພັດທະນາຄູ (Teacher Development Videos) ແລະ ທາງໂທລະພາບການສຶກສາ ແລະ ກິລາ ຊ່ອງ 8. ສາລະຄະດີຄູຕົວແບບ ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກລັດຖະບານອົດສະຕຣາລີ ໂດຍຜ່ານແຜນງານບີຄວາ. ຈຸດປະສົງຂອງລາຍການແມ່ນ ເພື່ອການສື່ສານຜ່ານການສໍາພາດ ແລະ ສົ່ງເສີມ ການປະຕິບັດ ວິທີການສອນທີ່ດີທີ່ສຸດຂອງຫຼັກສູດສະບັບປັບປຸງໃໝ່ ແລະ ບອກເລົ່າແນວຄວາມຄິດທີ່ທັນສະໄໝເພື່ອແກ້ໄຂສິ່ງທ້າຍທີ່ພົບໃນການຮຽນການສອນ.
ທ່ານສາມາດເບິ່ງວິດີໂອໄດ້ທີ່ລິ້ງນີ້: https://youtu.be/g48-4mbduQs